Heb je jezelf betrapt op iets anders dan gaan zitten en schrijven? Uitstelgedrag en writers’ block overkomen elke schrijver. Vandaag krijg je tips van me over hoe je uitstelgedrag te lijf kunt gaan zodat je gaat schrijven.
De enige keer dat ik de wc poets, is als er een deadline als een op hol geslagen vrachtwagen op me af dendert. In plaats van het mezelf gemakkelijker te maken door te gaan zitten en te gaan schrijven, ruim ik mijn bureau op, doe de was, of vind ik een heleboel interessants op Facebook.
Sta me toe eerst het voor de hand liggende te noemen. Uitstelgedrag is de aloude angst om te falen, niet goed genoeg te zijn, beoordeeld te worden. Dat kan ik niet bij je wegnemen. Het enige wat ik kan doen is een paar tips met je delen en hopen dat jij je uitstelgedrag ontloopt en uit de startblokken schiet.
Tips tegen uitstelgedrag
1. Vermijd het probleem. Voor een knipperende cursor zitten is ontmoedigend en cliché. Doorbreek je patroon! Gebruik alles: Excel, PowerPoint, een planningstool. Schrijf niet, werk plannen voor een hoofdstuk uit of stel een kaart met verhaallijnen op.
Maak een grafiek met het drama / het plot / de plottwists van je verhaal en maak aantekeningen bij de hoogtepunten. Je kunt de hiaten later opvullen. Laten we eerlijk zijn, je kunt alles plannen wat je wilt, maar je gaat zeker dingen veranderen als je gaat schrijven.
2. Speel een spel. Grijp een zesjarige (niet letterlijk natuurlijk), maar vraag iemand om een object zo willekeurig mogelijk te benoemen. Zesjarigen zeggen waarschijnlijk ‘dolfijn’ of ‘eenhoorn’. Nu moet je die suggestie in je hoofdstuk verwerken.
Het neemt de druk weg. Nu je zo’n angstige schrijver bent, ga je bedenken hoe je in vredesnaam een eenhoorn in je middeleeuwse moordmysterie laat opduiken. Je kunt het later uitwerken. Het kan je zelfs helpen om een nieuwe dynamiek aan je verhaal toe te voegen. Spelletjes helpen je om het niet al te serieus te nemen. Vergeet niet om plezier te hebben.
3. Lastige liefde. Het is maar een baan. Denk je dat journalisten of copywriters elke dag willen schrijven? Ik was copywriter en ik kan je vertellen: ook die lijden aan uitstelgedrag. Het is maar een baan. Nou, raap jezelf op en ga aan de slag. Als je goed bent in je werk opdelen, kan een taakstelling voor je werken. Het elimineert zeker de emotie (of je ego).
4. Ga weg. Ga op onderzoek uit. Gun jezelf sensorische overbelasting. Maak foto’s. Ga naar huis, bekijk ze en beschrijf ze met je vijf zintuigen als inspiratie. Kijk en voel. Je eindigt vast met teveel bloemrijke details, maar je kunt het later herschrijven.
5. Karaktermoord. Dit is mijn favoriet, wat misschien meer over mij zegt, maar het werkt. Breng iemand die je kent in je scène. Ik gebruik graag mensen die me ergeren. Misschien is je personage een receptioniste (maar in het echt je kwal van een chef).
Laat ze demonstreren hoe irritant ze zijn voor de wereld. Ondertussen laat je je geplande personages een spontane dialoog aangaan rondom het gebeuren.
Ik heb ooit een succesvolle auteur op een schrijversfestival gevraagd of ze worstelde met zoiets amateuristisch als uitstelgedrag. Ze lachte en zei dat elke blanco pagina zou moeten beginnen met ‘dit gaat vreselijk worden’. Het is niet de meest positieve aanmoediging die je jezelf kunt geven, maar ze zei dat het de druk voor haar wegnam. Als al het andere faalt, is het de moeite waard.
