Bij Wryter hebben we een Masterclass Schrijven ontwikkeld. In de Masterclass kom je er in 12 weken achter hoe je van begin tot eind een boek schrijft. We doen dat volgens de methode van de Reis van de Held.
Deze beproefde methode van de Amerikaanse literatuurwetenschapper Joseph Campbell is de basis van geweldige verhalen. Van Star Wars tot Notting Hill en van de Millennium Trilogie tot The Hobbit.
Doe je mee? In stap 8, de Centrale Crisis slaat het noodlot toe. Je Held is onmachtig omdat hij het initiatief kwijtraakt. De omstandigheden zijn bijzonder ongunstig en je Held moet de confrontatie aangaan met interne of externe duistere krachten. Daarmee verliest hij controle, zekerheden, het leven of een geliefde.
De Centrale Crisis is een keerpunt. Hierna is niets meer zoals het was. Je raakt hierbij de meest wezenlijke drijfveer van je Held. Je hebt echt een hoofdcrisis nodig: Een situatie waarin je Held zijn grootste angst de baas moet worden en afscheid neemt van (een deel van) zijn oude IK.
De Kunst van het schrappen
Schrappen is heilig. De trend bij uitgevers, en ook bij lezers, anno 2021 is korte, hapklare brokken. Dat betekent korte manuscripten, gevuld met korte hoofdstukken. Dan kun je denken aan zo’n 60.000 – 70.000 woorden voor een manuscript en gemiddeld 1500 woorden voor een hoofdstuk.
Dat heeft met productiekosten en met de concentratiecurve van de lezer te maken.
Uitzonderingen zijn er altijd natuurlijk, want je kunt slechts het aantal woorden gebruiken dat je nodig hebt om je verhaal te vertellen. Als dat alleen lukt in meer dan 100.000 woorden, dan is dat zo.
Lezers blijven boeien door te schrappen
Toch moet je als schrijver continu kritisch blijven op je werk. Het is jouw taak als schrijver om je lezer(s) te blijven boeien. Dat betekent dat je steeds aan het balanceren bent tussen actie, beschrijving, personages, dialoog, conflict en positie.
Kritische schrijvers stellen regelmatig vast dat ze teveel woorden gebruiken. Schrap bijvoorbeeld alles in je dialogen wat echt overbodig is voor het gesprek. Het kan bijna altijd korter zonder dat je je werk geweld aandoet. Vandaar de volgende tips over de Kunst van het Schrappen. Doe er je voordeel mee. Je verhaal wordt er sterker van.
1. Passages en / of personages
Je kunt er nog zo blij mee zijn, ze moeten te allen tijde een functie hebben in je verhaal. Als ze geen bijdrage leveren aan de ontwikkeling van je verhaallijn(en) kun je ze net zo goed schrappen. Je loopt namelijk de kans dat ze afbreuk doen aan je verhaal.
Kill your Darlings, maar bewaar ze wel. Misschien dat je het personage, de zin, de alinea, of het hele hoofdstuk later nog kunt gebruiken.
2. Schrijf alleen over de essentie
Schrijf over (noodzakelijk) geweld, de passie en worstelingen van je hoofdpersonen, over seks als dat nodig is (anders wordt het al snel slechte porno) en laat alle huis-tuin-en-keuken handelingen weg, zoals douchen, haren kammen en het oud papier wegbrengen.
Met andere woorden, schrap alle:
– Beschrijvingen waarbij een personage iets doet en denkt.
– Hallo, tot ziens en dag.
– Bijna alle dagelijkse handelingen, zoals koken, poetsen, opstaan en strijken, tenzij ze een functie hebben in je verhaal. In “Chocolat” van Joanne Harris gaat het over chocola maken, dus is het logisch dat daar veel over geschreven wordt.
– Nietszeggende reisjes waarin niks gebeurt dat voor je verhaal nuttig is.
– Schrap in theatrale en langdradige dialogen en analyseer je beschrijvingen kritisch: moeten ze echt zo lang, of kun je jezelf beperken tot het noodzakelijke?
– Alle overige overbodigheden die we hier niet noemen
3. Analyseer zin voor zin op zwakke tekst
– Sloop nietszeggende woorden die alleen ruimte innemen uit je verhaal. Hoe vaak gebruik je bijvoorbeeld “een beetje”, “heel”, “veel” of “enorm veel”?
– Gebruik je de passieve stem vaak? Schrijf actief, dat is leuker voor de lezer en het bespaart je woorden.
– Gebruik je veel bijvoeglijke naamwoorden of bijwoorden? Kijk er kritisch naar en bepaal of je ze echt nodig hebt.
– Verwijder zinnen, of delen van zinnen, die iets herhalen. Heb vertrouwen in het geheugen en de scherpte van je lezer.
4. Trap de clichés uit je verhaal
Elke schrijver heeft een schrijfalarm nodig voor zijn eigen werk. Kun je je aandacht niet bij je eigen werk houden bij het herlezen? Reken erop dat de lezer dat dan ook overkomt en dat wil je niet. Misschien is die passage te stroperig?
Hier moet je extra scherp zijn op je werk. Schrap, zoek betere werkwoorden, zoek naar meer ritme, verander de balans en hou dit vol totdat je verhaal de perfecte cadans heeft en je het vertelt in het ritme dat bij dat verhaal past.
Schrappen is een kunst op zich. De meeste schrijvers hebben er moeite mee. Dat is logisch want het lijkt of er een stuk creativiteit verloren gaat. Maar geloof me, je verhaal wordt er sterker van. Het ritme en de balans in je verhaal worden beter. Het verhoogt de kans op een positieve waardering door je lezers en dat is precies wat je wilt bereiken.
Deel jouw tips over het schrappen en daarmee het perfectioneren van je verhaal met ons in de Community.
Reis van schrijver naar auteur
Veel mensen dromen van een boek met hun naam op de rug. Logisch. Een reis van Schrijver naar Auteur kan je leven veranderen. Een boek schrijven is alleen geen appeltje-eitje.
Tenzij…
Je weet waar je moet beginnen…
Wat elke stap inhoudt…
Hoe je ruimte om te schrijven in je hoofd creëert…
Hoe je uitstelgedrag en schrijversblokkade de nek omdraait…
En hoe je voorkomt dat de heuvel een onbedwingbare berg wordt…
Daar heb je een plan voor nodig. Maak een persoonlijke blauwdruk voor je reis van schrijver naar auteur. Dat is spannend en leuk.
Je Wenslezer
Een boek schrijven is een gestructureerd proces. Bovenal moet je denken aan je wenslezer. Wie is het? Wat verwacht je wenslezer van je? Welke stijl? Welk onderwerp spreekt hem of haar aan? Waar zitten je wenslezers? Welke websites bezoeken ze en welke (boek)winkels?
Dit is zo belangrijk dat je het op een geeltje moet schrijven en op je monitor moet plakken. Allereerst je wenslezer, de wenslezer als tweede, als laatste en altijd de wenslezer.
Schrijven is een vak. Je hebt misschien een Spetterend Idee met een Knetterende Opening en een Daverend Slot. En het Bloedsaaie Midden dan? Ook daar verwacht je (wens)lezer spanning, romantiek of conflict. Een verhaal schrijven en op je auteurswebsite posten is één. Een boek schrijven, het publiceren en meer dan 1000 exemplaren verkopen is een tweede.
Als je een boek wilt schrijven, ga je gegarandeerd veel aan onze Leergang hebben. Zeker weten. De bocht afsnijden op je reis van schrijver naar auteur kan er voor zorgen dat je schrijver blijft en nooit auteur wordt. Dat zou jammer zijn. Dan missen je wenslezers de beste verhalen die in je zitten.
Maak van schrijven een gewoonte
Begin gelijk te schrijven. Begin met verhalen of boekideeën. Broed er op en laat het sudderen. Zie je boek als een verzameling hoofdstukken, niet als een Kolossaal Project. Begin je boekidee met 1 pagina, breng het terug tot 1 zin en zorg dat het uniek is. Middelmaat is er genoeg.
Harry Potter. Millennium. In de Ban van de Ring. Animal Farm. Peter Pan. De Ontdekking van de Hemel. Het juiste concept werkt gewoon en je weet het zodra je het hebt. Ga schrijven, noem jezelf schrijver, maar begin pas met schrijven als je erop vertrouwt dat je structuur tot het einde standhoudt.
Maak van schrijven een gewoonte. Plan in elk geval zes uur per week schrijftijd. Succesvolle schrijvers maken tijd om te schrijven. Stel je deadline en beschouw hem als heilig. Hou het realistisch en uitvoerbaar en leg je er op vast. Je deadline is heilig.
Stel uit
Schrijvers zijn uitstellers. Het geheim is om dat gewoon te accepteren. In te plannen. Het is onvermijdelijk, voorspelbaar en productief. Terwijl je het schrijven uitstelt, werkt je onderbewustzijn aan je verhaal. Als je verder schrijft, verrast je onderbewustzijn je.
Je logica, technische en historische details moeten kloppen. Geloof me, fouten ga je over horen. Je geloofwaardigheid als auteur hangt af van het vertrouwen van je lezer.
Als je vastzit omdat je de perfecte openingszin niet kunt vinden, ben je niet de enige. In de Leergang Schrijven 2.0 wijden we een hele module aan het schrijven van de Perfecte Opening. Omdat het onwaarschijnlijk is dat je een belangrijkere zin schrijft dan je eerste.
Je lezer hunkert naar conflict. Als alles goed gaat, wordt het saai en verliest de lezer zijn interesse. Spanning is de geheime saus die je lezer tot het einde zal voortstuwen en pagina’s laat omslaan. Suggereer dat er iets gaat komen.
Velen hebben het gevoel dat we direct perfect moeten schrijven. Het is onmogelijk om tegelijk schrijver en redacteur te zijn. Het is onze taak om in de eerste versie puur het verhaal te vertellen. Deel je schrijfwerk en je redactiewerk op en je zult zien dat je veel sneller creëert.
Beter dan Goed Genoeg
Het Bloedsaaie Midden is het punt waar schrijvers het opgeven en auteurs er nog eens goed voor gaan zitten. Plan het schrijven zo dat je midden net zo waardevol en magnetisch is als je eerste en je laatste hoofdstuk. Dwing jezelf terug naar je structuur en doe wat nodig is.
In het Bloedsaaie Midden moet je bedenken waarom je de reis van schrijver naar auteur bent aangegaan. Je hebt een verhaal te vertellen. Een verhaal dat brandt in je ziel.
Besteedt aandacht aan je einde. Neem nooit genoegen met ‘goed genoeg’ alleen omdat jij graag wilt afronden. Trakteer je lezers op de beloning die je ze hebt beloofd. Ze hebben veel tijd in je boek geïnvesteerd. Stel ze tevreden. Als je einde onvoorspelbaar of onverwacht is, moet het eerlijk en logisch zijn. Je wilt je lezers blij maken met je verrassing, niet chagrijnig.
Zelfkritiek zorgt voor groei op je reis van schrijver naar auteur
Uitgevers zien binnen twee alinea’s of je manuscript het overwegen waard is. Zo steekt de uitgeefwereld in elkaar. Ze weten onmiddellijk hoeveel redactie en herschrijven er nodig is om die eerste pagina’s publicabel te maken. Zorg dat je een zeer kritische zelfredacteur wordt. Download het gratis e-book voor onze tips en groei van schrijver naar auteur.
Simpel gezegd heb je twee opties als het gaat om het publiceren van je boek. Je zoekt een uitgever, of je doet het zelf. Dit vinden we, net als boekmarketing, zo belangrijk dat we er meerdere modules over hebben in de Community. Doe er je voordeel mee.
Een boek schrijven is knetterveel werk. Als je tot hier hebt doorgelezen, heb je uithoudingsvermogen. Je kunt het. Doe het stap voor stap en beloof aan jezelf dat je focust. Wij helpen je graag.
Verveel je niet schrijver
Een belangrijk gebod, schrijver. Als je merkt dat je rusteloos door de regen dwaalt – of je geest sjokt koppig door een woordenstroom, dan is de kans groot dat je niet je beste werk schrijft. Die hoosbui is niet jouw beste moment.
Ja, je moet woorden op de pagina pennen, maar om in aanmerking te komen voor de pagina moeten die woorden altijd je interesse hebben. Als ze jou niet interesseren, wie dan wel? Dus, verveel je niet schrijver.
Je schrijfwerk mag geen moeizame constructie zijn van hindernisbanen of klimwanden voor de lezers die op een dag het pad van jouw proza bewandelen. Je schrijfwerk moet een delicaat en sprankelend web zijn dat je hebt geweven om naar de hemel te springen alsof het alleen wordt verzwaard door de lichte tred van feeën.
Verveel je niet schrijver, opdat je de lezer niet verveelt. Stop met schrijven als je op de automatische piloot schrijft. Delete-delete-delete, helemaal terug naar de laatste regel waar je echt om geeft. Wacht in elk geval tot je weer in een goede schrijfflow komt. Het tussenliggende deel is flauwekul. Verzin bijvoorbeeld een paar plottwisten.
Laatste update 12 May 2022 door Edwin